شرایط اصلشرایط اصل، امور دخیل در صحت تمسک به اصل در قیاس فقهی می باشد. ۱ - معنای شرایط اصلشرایط اصل در قیاس، شرایطی است که با وجود آنها اصل یا مقیس علیه به عنوان یکی از ارکان قیاس محقق میگردد؛ به بیان دیگر، وجود آنها در صحت تمسک به اصل در قیاس لازم است. ۲ - شرایط اصلدر قیاس، برای اصل شرایطی ذکر شده است: ۱. حکم اصل، شرعی باشد؛ ۲. حکم اصل، نسخ نشده باشد؛ ۳. دلیل ثبوت حکم اصل نیز شرعی باشد؛ ۴. آن اصل، برای اصل دیگری فرع نباشد بلکه لازم است حکم اصل از راه نص یا اجماع ثابت شده باشد. ۳ - شرایط اصل در نزد اهل سنتبرخی از اصولیهای اهل سنت اعتقاد دارند «اصل» در واقع یک شرط بیشتر ندارد و آن این است که آن اصل برای اصل دیگری فرع نباشد و سایر شرایط در واقع شرط « حکم اصل » میباشد. [۱]
اصول الفقه الاسلامی، زحیلی، وهبه، ج۱، ص۶۳۴.
[۳]
منابع اجتهاد (از دیدگاه مذاهب اسلامی)، جناتی، محمد ابراهیم، ص۲۶۲.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۵۰۵، برگرفته از مقاله «شرایط اصل». |